Categorie: Lesmateriaal

Geplaatst op

Puck in de wachtzaal

In de wachtzaal van de afdeling neurologie zit Puck in haar elektrische rolstoel. Ze is er niet alleen. Haar mama is er ook en er wachten nog een tiental andere patiënten, maar die zitten allemaal gewoon op een stoel. Puck is intussen 16 en tenger gebouwd. Ze heeft weinig controle over haar ledematen, die uit zichzelf spastische bewegingen maken. De laatste tijd heeft zij daarvoor andere medicijnen gekregen, want de spasticiteit houdt Puck ‘s nachts voortdurend wakker. En dat is voor haar heel vervelend.
De dokter-specialist verschijnt in de wachtzaal en Puck heeft hem meteen gezien en ze lacht naar hem. Hij vraagt haar direct:
‘Èn, Puck?’
Hij wil natuurlijk weten of het nieuwe medicijn verlichting gebracht heeft.
Puck roept naar haar dokter:
‘Fááántáááástieees!!!’
De dokter ziet en voelt de andere patiënten denken: ‘hoe kan iets nu ooit “fantastisch” zijn voor een meisje dat zo ellendig zwaar gehandicapt is? Dat kàn toch niet!

Een Puma, zoals Puk er een heeft. Hier in brandweer-rood

● P01 [5pt] Waarom zijn de andere mensen in de wachtzaal verbaasd over de enthousiasme van Puck?

● P02 [5pt] Hoe verklaar je dat Puck zo blij reageert als de dokter vraagt hoe het gaat? 

● P03 [10ptn] Wat leert het verhaal van Puck over een slimmere manier van omgaan met beperkingen en lijden? 

  • P04a [5pt] Als je er van uit gaat dat Puck heel gelukkig en tevreden is met het nieuwe medicijn, waardoor zij nu goed kan slapen ’s nachts, zonder die vervelende spastische trekkingen, waar zou je Puk dan plaatsen op de bovenstaande grafiek?

◻︎(2,2)             ◻︎(4,2)             ◻︎(6,2)  

◻︎(2,4)             ◻︎(4,4)             ◻︎(6,4)

◻︎(2,6)             ◻︎(4,6)             ◻︎(6,6)

  • P04b [15pt] Leg uit. 

Modelantwoorden

Mijn leerlingen hebben het meestal knap lastig om zich in de situatie van Puck in te leven. Dat verschilt, maar ik denk dat het goed is om modelantwoorden te geven:

  • P01 Veruit de meeste mensen hebben spontaan een gevoel van medeleven. Zij zien alleen – of vooral – de beperking. Op zich is dat begrijpelijk. Zij verwachten eerder het omgekeerde: een klacht, een “het gaat wel” – ondanks alles. Het verrast dan ook als de persoon die met de beperking leeft, plots zo enthousiast reageert. Dat klopt niet met het plaatje in hun hoofd: Hoe kan dat?
  • P02 Puk heeft veel last van de spasmen. De onwillekeurige spierspanning die je niet onder controle hebt, zijn heel vervelend en ook pijnlijk. Daar wil ze van af. Dàt is haar probleem. (Voor de andere mensen in de wachtzaal is de handicap het probleem – maar niet voor Puk: voor haar zijn het die spasmen. En daar gaat het met dat nieuwe medicijn een stuk beter mee. En dus is ze blij. Heel blij. En dat laat ze merken: ‘Fááántáááástieees!!!’
  • P03 Het verhaal leert volgens mij twee dingen:
    • NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander. Ga niet oordelen over wat de ander moet voelen.
    • Tel je zegeningen. Als je vergelijkt met anderen – en dat doen we heel vaak – en je ziet wat je niet hebt of minder … dan maak je jezelf ongelukkig. De meeste mensen realiseren zich dat nu en dan – om het meteen weer te vergeten.
  • P04 Het juiste antwoord is 2,6. Puck heeft geen onrealistische verwachtingen, maar is blij met een verbetering in haar situatie. Ik merk dat de leerlingen vaak niet goed uit de voeten kunnen met x,y-diagrammen en daardoor een fout antwoord geven. Wat mij verbaast, want ze hebben dat uiteraard geleerd in wiskunde.
    Maar… verwacht dus niet te veel! (pun intended).
Geplaatst op

Running up that hill | Kate Bush

Kijken je leerlingen ook naar Stranger Things op Netflix? Dan zit je goed met een micro-lesson over een oude song die een beetje als theme song fungeert in de reeks. Het gaat natuurlijk over Running Up That Hill van Kate Bush.

Een song om de wereld te redden: Running Up That Hill

Het nummer was een single van haar Kate’s album Hounds of Love uit 1985. De inhoud van het nummer werd veel besproken en is vaak verkeerd begrepen. Oorspronkelijk was de titel “Deal With God”, maar Bush werd door het platenlabel onder druk gezet om die titel te veranderen, omdat ze dachten dat een song met “God” in de titel misschien niet uitgezonden zou worden op de radio.

Ondanks haar spijt ging de artiest er in mee en het nummer werd Running Up That Hill. Kate Bush legt zelf uit dat het lied gaat over relaties tussen mannen en vrouwen en de complicaties die daarbij onvermijdelijk optreden.

In dit nummer zingt Bush voor een partner en bespreekt ze hun rollen binnen de relatie, ook, maar niet uitsluitend, hun rol binnen de fysieke kant van de liefde. Ze vraagt zich af hoe het zou zijn om tijdelijk(?) van lichaam te kunnen wisselen. Ze suggereert een bovennatuurlijke deal om dit te ervaren, maar, in plaats van een deal te sluiten met de duivel zoals Faust, wil ze een deal sluiten met God.

Het gender-issue komt hier dus ook naar voor en dan meer bepaald transseksualiteit. Ik dacht aan dit liedje naar aanleiding van de #Wijs-radiouitzending over de afschaffing van het godsdientonderwijs. Een collega had het daarin over transgenders in de klas. Welnu.

Suggesties

  • Intro – Begin met de reeks op Netflix: wie kijkt er? Toon een YT-fragment zoals het bovenstaande.
  • Laat de song horen, met de lyrics er bij. Daag de leerlingen uit om de tekst te interpreteren.
  • Vertel over de achtergrond van het liedje en de interpretatie van de songrwriter zelf.
  • Bespreek het met de klas.
  • Ga verder in op de rol die de song speelt in Stranger Things.
  • Outro – Toon een langer fragment met de song er in. Jaargang 4, aflevering 4.

Ingrediënten

2e graad: 170, 171, 187, 195, 198,

3e graad: 207, 212, 214, 219,

Geplaatst op

Een zondaar in Mekka

Je moet het maar doen: als openlijk homoseksueel en samen met je partner de hajj ondernemen en die dan ook nog op film vastleggen en er een lange reportage over maken. Parvez Sharma is een Amerikaanse moslim en dat is precies wat hij deed voor de film ‘A Sinner in Mecca’. Sharma was op 24 november 2015 te gast in ‘De Afspraak’. Op die manier leerde ik deze zelfverklaarde zondaar en zijn documentaire kennen. De film wordt vertoond op het IDFA festival, maar is intussen wel al te koop via iTunes.

Parvez maakt meteen duidelijk dat zijn hajj een heikele onderneming wordt. In Saudi Arabië word je letterlijk een kopje kleiner gemaakt als je homoseksueel bent en de film toont dan ook een onthoofding, waarmee de toon gezet is: verder zal alles heel clandestien moeten gebeuren. Dat levert nogal wat schokkerige beelden op, maar voor het eerst zie je de Ka’aba van heel dichtbij en door de broeierige aanwezigheid van dichte drommen pelgrims die om de camera heen bewegen, heb je de illusie dat je er ook zelf helemaal bij bent.

Je krijgt dus vrij unieke beelden te zien, maar vooral ook de kritische commentaar van Parvez maakt het boeiend: de schitterende marmeren vloeren en de 7-sterren hotels rond het plein contrasteren sterk met de vuiligheid in het tentenkamp en onderweg, waar de omgeving meer weg heeft van de 3de dag op Rock Werchter.

Saudi-Arabië staat de laatste tijd erg in de belangstelling vanwege de link met het IS-terrorisme. Door de film van Parvez krijg je een unieke kans om de Saudi’s beter te leren kennen. De filmmaker laat zien hoe deze staat het Wahabisme kan promoten omdat toevallig de twee meest heilige plaatsen in de islam op hun grondgebied liggen. En als je dacht dat iedere in het wit geklede moslim hier even bescheiden en solidair voor God komt staan, weet na het kijken wel beter.

Parvez is een bevoorrecht getuige die de interne pluraliteit binnen de islam laat zien. Uiteindelijk is voor hem de vraag niet meer: ‘ben ik welkom als moslim?’, maar eerder: ‘voel ik mij thuis in de islam?’

Geplaatst op

Als je geboren was in 1900

Een doordenker voor ons in deze moeilijke tijden.

Imagine you were born in 1900

Een montage die toevallig voorbijkwam, met een leuke Indiase commentaarstem. Mijn eigen grootvader is geboren in 1901, dus heel dicht bij. Dat wil ook zeggen dat de fictieve persoon van dit filmpje de overgrootvader zou kunnen zijn van mijn leerlingen.

Op KlasCement vond iemand het jammer dat er geen ondertitels zijn. Ik heb de tekst in het Nederlands vertaald. Het is goed te doen om het opnieuw in te spreken.

Hier is mijn vertaling:

Stel je voor dat je in 1900 werd geboren. Als je 14 bent, begint de Eerste Wereldoorlog. Die eindigt als je 18 bent met 22 miljoen doden.  Kort daarna komt een wereldwijde pandemie, de Spaanse griep, waarbij 50 miljoen mensen om het leven komen. En je leeft en bent 20 jaar.  Als je 29 bent, overleef je de wereldwijde economische crisis die begon met de ineenstorting van de beurs van New York, wat inflatie, werkloosheid en hongersnood veroorzaakte.  Als je 33 jaar bent, komen de nazi’s aan de macht.  Als je 39 bent, begint de Tweede Wereldoorlog, die eindigt als je 44 jaar oud bent met 60 miljoen doden.  In de Holocaust stierven 6 miljoen joden.  Als je 50 bent, begint de Koreaanse oorlog.  Als je 64 bent, begint de oorlog in Vietnam die eindigt als je 75 bent.

Een kind dat geboren is in 1985 denkt dat zijn grootouders geen idee hebben hoe moeilijk het leven is, maar zij hebben verschillende oorlogen overleefd.  Tegenwoordig hebben we alle comfort in onze nieuwe wereld temidden van een nieuwe pandemie.  Maar we klagen omdat we maskers moeten dragen.  We klagen omdat we in onze huizen moeten blijven waar we eten, elektriciteit, stromend water, wifi en zelfs Netflix hebben.  Niets van dat alles bestond vroeger, maar de mensheid overleefde de omstandigheden en verloor nooit haar levensvreugde.

Een kleine verandering in ons perspectief kan wonderen doen.  We zouden dankbaar moeten zijn dat we leven.  We moeten alles doen wat we moeten doen om elkaar te beschermen en te helpen.

Dit bericht zou iedereen moeten bereiken.  Help het alstublieft te verspreiden.

Hier is een Quizlet waarmee de leerlingen deze les kunnen inoefenen. Om het een klein beetje uitdagender te maken heb ik nog een paar andere ellendige dingen uit de 20e eeuw toegevoegd, zoals de ramp met de Titanic en het kernongeluk in Tsjernobyl. Daarbij heb ik ook goed gekozen beeldmateriaal aangesleept om het geheel visueel aantrekkelijker te maken.

En ten slotte een kant-en-klare handout. De foto op pagina 2 is van Pixabay en de afbeeldingen op pagina 3 zijn allemaal in het Public Domain.

als_je_geboren_was_in_1900Word
als_je_geboren_was_in_1900Pages

Hoe ga je te werk? De handout is ingevuld. Je moet de rode tekst in het kader verwijderen of in wit zetten, zodat de leerlingen de oplossingen niet zien. Hetzelfde voor de MC-vragen.
Dit materiaal deel ik onder de Creative Commons voorwaarden.

Geplaatst op

Sint Carlos, bid voor ons

Het graf van oma wordt geruimd. Met een kleine schokgolf verspreidt het nieuws zich Whats-App gewijs door de familie. Eeuwigdurende concessies kunnen niet in België. Dat wist ik. Maar nu weet ik het echt. Een nieuwe concessie kopen kan wel, maar de factuur daarvoor is ronduit pittig. De Waalse tak van de familie laat intussen weten dat zij uiteraard hun deel van de kosten zullen dragen, “du grand coeur”.

Het doet je wel even nadenken. Stel je voor dat mijn eigen kleinkinderen over pakweg 50 jaar ook voor de keuze zullen staan: ruimen we opa op laten we hem – of wat er van hem nog overblijft – nog een keer een rondje maken in een ander graf? Al te lang wil je zulke gedachten niet blijven koesteren – het wordt al gauw grotesk.

Het overkomt ons natuurlijk allemaal. Hoewel er – heel af en toe – ook eens iemand sterft, voor wie geen concessie moet gekocht worden. Zo iemand is Carlos Acutis. Carlos was een Italiaanse scholier die in 2006 gestorven is aan leukemie. Hij was 15. Morgen wordt hij zalig verklaard in Assisi. Hij maakt daarna veel kans om de patroonheilige te worden van het internet, lees ik in de krant. Als hij promoveert tot heilig. Wat ik stellig geloof, want hij tikt alle goede boxen aan: eucharistie, sterk mirakelgeloof en handig met de PC. What could go wrong?

Had het internet al niet haar eigen patroonheilige? Was dat niet de Heilige Isidorus? Een beetje googelen en ik kan mijzelf gelijk geven. Het wordt dus een duobaan. Anderzijds is het internet intussen wel zo enorm gegroeid, dat Isidorus best wel wat hulp kan gebruiken van een wizz kid, iemand die dus echt weet hoe met het internet om te gaan.

Carlos was gefascineerd door de eucharistie. Hij ging zelf niet alleen heel vaak naar de mis, maar verdiepte zich ook in de vele eucharistische mirakels die door de kerk erkend zijn. Daarvan maakte hij een overzichtelijke website, die je nu nog steeds kan raadplegen. De eucharistische wonderen zijn altijd een variatie op het thema van een tastbaar bewijs voor de reële presentie van Christus in het sacrament van de eucharistie. “Het brood houdt op brood te zijn en de wijn houdt op wijn te zijn, wanneer zij in de consecratie veranderen in het lichaam en het bloed van Christus, elke keer opnieuw”. De priester legt in het filmpje ook nog uit, dat dit een mysterie is.

Carlo ligt nu al een paar jaar opgebaard in een sarcofaag, die zo uit een aflevering van de originele reeks van Star Trek zou kunnen komen. De body pod lijkt, dramatisch uitgelicht, te zweven boven de vloer van de kerk. Er is een levensgroot peep hole voorzien, die voor de gelegenheid open werd gemaakt.

Kijk zelf naar het filmpje:

Zelf vind ik het een beetje creepy. De katholieke fascinatie voor dode lichamen is hier voor mij te ver doorgeschoten. Dat gevoel had ik eerder al bij het bezoeken van de tomben van andere heiligen, maar hier, met de sneakers, het trainingpak, de met siliconen akelig accuraat ‘geconserveerde’ handen, het hoofd en het haar van Carlo: ik heb er echt niets mee. Ik vermoed dat ik daarmee niet alleen ben.

De ruime versoepelingen van Jezus en Paulus op de Mozaïsche wet waren op veel vlakken een reuze stap in de goede richting, zowel voor mannen als voor vrouwen. Geen besnijdenis meer voor de jongens en geen maandelijkse onderdompeling meer in de mikwa. Dat was een opluchting. Maar de Joodse afkeer van dode lichamen, daar hadden de christenen beter aan vastgehouden. Geen lijken in de synagoog, maar wel in de kerk, bij elke uitvaart opnieuw.

De doden vragen niets van ons. Ze sturen geen facturen. Ik kan me niet in hen verplaatsen, maar misschien willen ze gewoon met rust gelaten worden. Maar het is natuurlijk mogelijk, dat anderen de nabehandeling van Carlo helemaal zien zitten. Wat vind je zelf?

Geplaatst op

Tijdbalk van de bijbel

tijdlijn van de bijbel

De bijbel. Elke keer weer lijkt het een onoverkomelijke opdracht om je leerlingen bij te brengen waar het allemaal over gaat. Sommigen halen er een paar leuke YouTube filmpjes bij en vaak werken die wel goed.
Maar een overzicht is altijd handig. Dus heb ik nog eens mijn tijdlijn van de bijbel van onder het digitale stof gehaald. Nadien zag het er zo uit.